Οι πρώτοι αγώνες για αθλητές με αναπηρία έγιναν το 1948 στο Στόουκ Mάντεβιλ στην Αγγλία. Την ημέρα της τελετής έναρξης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 στο Λονδίνο, ξεκίνησαν και θεσμοθετήθηκαν οι αγώνες του Στόουκ Mάντεβιλ και πραγματοποιήθηκε η πρώτη αθλητική διοργάνωση για αθλητές με αμαξίδιο.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, αθλητές από την Ολλανδία συμμετείχαν σε αυτούς τους αγώνες και έτσι γεννήθηκε το διεθνές κίνημα που είναι γνωστό πλέον ως Παραολυμπιακό Κίνημα.
Οι πρώτοι Αγώνες Ολυμπιακού χαρακτήρα για αθλητές με αναπηρία οργανώθηκαν το 1960 στην Ρώμη, ύστερα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην ίδια πόλη. Θεωρούνται ως οι πρώτοι Παραολυμπιακοί Αγώνες. Περίπου 400 αθλητές από 23 χώρες συμμετείχαν σε 8 αθλήματα, 6 από τα οποία εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στο αγωνιστικό πρόγραμμα των Παραολυμπιακών Αγώνων (τοξοβολία, κολύμβηση, ξιφασκία, καλαθοσφαίριση, επιτραπέζια αντισφαίριση, στίβος).
Από τότε, οι Παραολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται κάθε τέσσερα (4) χρόνια, πάντα την ίδια χρονιά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το 1976 στο Τορόντο, προστέθηκαν και άλλες κατηγορίες αναπηρίας και γεννήθηκε η ιδέα της συγχώνευσης διαφορετικών κατηγοριών αθλητών με αναπηρία για τη συμμετοχή τους σε διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις. Την ίδια χρονιά έγιναν και οι πρώτοι Χειμερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες στην Σουηδία.
Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες της Σεούλ (1988) ξεχώρισαν και από το γεγονός ότι οι Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν στην ίδια χώρα, στην ίδια πόλη και χρησιμοποιήθηκαν οι ίδιες εγκαταστάσεις με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έκτοτε, οι Παραολυμπιακοί Αγώνες γίνονται πάντα στην ίδια πόλη με τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Από το 1960, έχουν διοργανωθεί 13 Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες και 10 Χειμερινοί. Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες έχουν εξελιχθεί πλέον στο δεύτερο μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός μετά τους Ολυμπιακούς.
Θερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες
Έτος
Πόλη
Συμμετοχές
1960
I
Ρώμη, Ιταλία
400 αθλητές, 23 χώρες
1964
II
Τόκιο, Ιαπωνία
390 αθλητές, 22 χώρες
1968
III
Τελ Αβίβ, Ισραήλ
750 αθλητές, 29 χώρες
1972
IV
Χαϊδελβέργη, Γερμανία
1000 αθλητές, 44 χώρες
1976
V
Τορόντο, Καναδάς
1600 αθλητές, 42 χώρες
1980
VI
Άρνεμ, Κάτω Χώρες
2500 αθλητές, 42 χώρες
1984
VII
Στόουκ Μάντεβιλ, Ην. Βασίλειο
Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
4080 αθλητές, 42 χώρες
1988
VIII
Σεούλ, Κορέα
3053 αθλητές, 61 χώρες
1992
IX
Βαρκελώνη, Ισπανία
3020 αθλητές, 82 χώρες
1996
Χ
Ατλάντα, ΗΠΑ
3195 αθλητές, 103 χώρες
2000
ΧΙ
Σίδνεϊ, Αυστραλία
3843 αθλητές, 123 χώρες
2004
ΧΙΙ
Αθήνα, Ελλάδα
3837 αθλητές, 136 χώρες
2008
ΧΙΙΙ
Πεκίνο, Κίνα
3951 αθλητές, 146 χώρες
2012
ΧΙV
Λονδίνο, Ηνωμένο Βασίλειο
4302 αθλητές, 164 χώρες
2016
XV
Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία
Χειμερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες
Έτος
Πόλη
Συμμετοχές
1976
I
Örnsköldsvik, Σουηδία
250 αθλητές, 17 χώρες
1980
II
Geilo, Νορβηγία
350 αθλητές, 18 χώρες
1984
III
Innsbruck, Αυστρία
457 αθλητές, 21 χώρες
1988
IV
Innsbruck, Αυστρία
397 αθλητές, 22 χώρες
1992
V
Tignes & Albertville, Γαλλία
475 αθλητές, 24 χώρες
1994
VI
Lillehammer, Νορβηγία
492 αθλητές, 31 χώρες
1998
VII
Nagano, Ιαπωνία
571 αθλητές, 32 χώρες
2002
VIII
Salt Lake City, Ην. Πολιτείες
416 αθλητές, 36 χώρες
2006
IX
Torino, Ιταλία
477 αθλητές, 39 χώρες
2010
Χ
Vancouver, Καναδάς
502 αθλητές, 44 χώρες
2014
ΧΙ
Sochi, Ρωσία
2018
ΧΙΙ
Pyeongchang, Νότια Κορέα
ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Στη σύγχρονη κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες δηµιουργήθηκε έντονα η ανάγκη για συµµετοχή των ατόµων µε αναπηρία σε αγωνιστικά παιχνίδια και αθλήµατα µε στόχο την αναγνώριση των ατοµικών τους ταλέντων. Η συµµετοχή των ανθρώπων µε κινητικές, νοητικές ή άλλες αναπηρίες στον αθλητισµό αποτελεί και αναγνωρίζεται ως αναφαίρετο δικαίωµά τους για ισότιµη συµµετοχή σε όλες ανεξαρτήτως τις δραστηριότητες που απολαµβάνουν τα υπόλοιπα µέλη της κοινωνίας. Επίσης, οι ευκαιρίες συµµετοχής των ατόµων µε αναπηρία σε αθλητικούς αγώνες υψηλού επιπέδου, αυξάνονται συνεχώς περισσότερο. Στους 12ους Θερινούς Παραολυµπιακούς Αγώνες, που πραγµατοποιήθηκαν στην Αθήνα το 2004, συµµετείχαν περίπου 4.000 αθλητές από 125 χώρες. Oι Παραολυµπιακοί Αγώνες αποτελούν τη δεύτερη µεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση στον κόσµο µετά τους Ολυµπιακούς Αγώνες.
Σκοπός των Παραολυµπιακών Αγώνων είναι:
α. η προώθηση και εδραίωση των φυσικών και κινητικών δεξιοτήτων που είναι βασικές για κάθε άθληµα.
β. η παροχή ευκαιριών σε άτοµα µε αναπηρία να συναγωνιστούν σε ένα υψηλότερο επίπεδο αγωνίσµατος.
γ. να φέρει κάθε 4 χρόνια µαζί, όλους τους αθλητές του κόσµου µε αναπηρία και να επεκτείνει τους Παραολυµπιακούς κανόνες σε παγκόσµιο επίπεδο µε τη δηµιουργία ∆ιεθνούς Καλής Θέλησης (Οργανωτική Επιτροπή Ολυµπιακών Αγώνων, 2002).
5. ΤΑΕ-ΓΟΥΚΣ, ΤΟ ΕΜΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ
Το επίσηµο έµβληµα της ∆ιεθνούς Παραολυµπιακής Επιτροπής αποτελείται από τρεις σταγόνες (τα Τάε-Γουκς), µία πράσινη, µία κόκκινη και µία µπλε. Τα τρία Τάε-Γουκς συµβολίζουν τα σηµαντικότερα συστατικά της ανθρώπινης ύπαρξης: την Ψυχή, το Σώµα, το Πνεύµα (Mind - Body - Spirit), αντίστοιχο µε το σύνθηµα των Ολυµπιακών Αγώνων που είναι το Citius, Altius, Fortius (πιο γρήγορα, πιο ψηλά, πιο δυνατά). Τα Τάε-Γουκς χρησιµοποιήθηκαν για πρώτη φορά σαν έµβληµα των αγώνων για αθλητές µε αναπηρίες στους θερινούς Παραολυµπιακούς της Σεούλ (Νότια Κορέα), το 1988. Το έµβληµα αποτελούνταν από πέντε Τάε-Γουκς, σε συνδυασµό που παρέπεµπε στους Ολυµπιακούς κύκλους. Όταν το 1989 δηµιουργήθηκε η ∆ιεθνής Ολυµπιακή Επιτροπή, τα πέντε Τάε-Γουκς ενσωµατώθηκαν στα σύµβολα της.
7. Ο ΠΑΡΑΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΥΜΝΟΣ
Το Μάρτιο του 1996, ο Γάλλος Τιερί Νταρνί συνέθεσε τον Παραολυµπιακό Ύµνο ή «Ύµνο του Μέλλοντος». Η πρωτότυπη έκδοση ήταν για ορχήστρα, χωρίς στίχους και διασκευάστηκε από τον Πατρίκ Μιλέ. Ο Αυστραλός τραγουδιστής της country Γκράχαµ Κόνορς προσέθεσε στίχους στον Ύµνο και τους παραχώρησε στη ∆ιεθνή Παραολυµπιακή Επιτροπή, η οποία και τους υιοθέτησε τον Οκτώβριο του 2001.
«Πολλές οι επιτυχίες µας Σε δύσκολους καιρούς Με οδηγό την υπόσχεση Να βγούµε από το σκοτάδι Οι επιτυχίες µας οµαδικές Οι επιτυχίες µας ατοµικές Άλλοι µεγαλουργήσαµε Άλλοι είµαστε άγνωστοι Και µε οδηγό το πνεύµα, φθάσαµε εδώ και φθάσαµε µαζί Ας µη λησµονούµε ότι Εκµεταλλευόµενοι την κάθε µέρα Ζώντας το κάθε λεπτό Χαράζουµε το δρόµο Αντιµετωπίζουµε την πρόκληση Στην προσπάθειά µας Να βρούµε τη σωµατική δύναµη Την πνευµατική δύναµη Και µε οδηγό το πνεύµα, φθάσαµε εδώ και φθάσαµε µαζί Μοιραζόµαστε το όραµα Που µας εξυψώνει Και δηµιουργήσαµε φιλίες Σφυρηλατηµένες στη φωτιά Και µε οδηγό το πνεύµα, φθάσαµε εδώ και φθάσαµε µαζί Εδώ γίναµε ένας»
(Ελεύθερη απόδοση από το αγγλικό κείµενο)
Στην τελετή έναρξης των Παραολυµπιακών Αγώνων εκφωνείται, εκ µέρους όλων, από έναν αθλητή µε αναπηρία της διοργανώτριας χώρας, ο Παραολυµπιακός Όρκος:
«Στο όνοµα των αθλητών, ορκίζοµαι ότι θα συµµετέχουµε, σε αυτούς τους Παραολυµπιακούς Αγώνες, σεβόµενοι και µένοντας πιστοί στους κανόνες που τους διέπουν, στο πλαίσιο του αληθινού φίλαθλου πνεύµατος, για τη δόξα των Αγώνων και την τιµή των οµάδων µας»